Góra Św. Anny na opolszczyźnie i Moszna

Środa, 13 lipca 2011 · dodano: 04.02.2013 | Komentarze 0

Z Kłodzka do Kluczborka 3 autami (10 osób: ja, Czesiu, Basia, Jurek, Basia, Władziu, Ala, Alek, Kaziu, Edziu) i dalej: Kluczbork - Gogolin




- Góra Św. Anny

Z O. Wojciechem, który ponad 20 lat był proboszczem w Kłodzku w kościele p.w. MB Różańcowej

- Ździeszowice - Gogolin ( źródełko Maryi)


Ja odbiłam się w obrazie M.B.

- Kluczbork.
W drodze powrotnej zatrzymujemy się w Mosznej.


Bazylika na Górze Św. Anny

Pomnik papieża Jana Pawła II na Górze Św. Anny

ZESPÓŁ KLASZTORNY FRANCISZKANÓW. Pierwszy kościół pw. św. Jerzego na górze został zbudowany w 1480 z fundacji Mikołaja i Krzysztofa Strzał (Strzel), właścicieli Poręby, Leśnicy i Żyrowej. Na początku XVII wieku przeniesiono z Ujazdu do tutejszego kościoła słynącą cudami drewnianą figurkę św. Anny Samotrzeciej (z ok. 1480), zawierającą relikwie świętej. Zmieniono też wtedy nazwę kościoła i samej góry (wcześniej zwanej Górą Św. Jerzego). W 1655 r. na Górę Św. Anny przybyło pod przewodnictwem O. Franciszka Rychłowskiego 30 franciszkanów z Krakowa, który opuścili w czasie wojny polsko-szwedzkiej, gdy spalono ich klasztor. Za zgodą kapituły z O. Krystianem Chojeckim na czele oraz właściciela ziemi opolskiej, Króla Polski Jana Kazimierza w 1656-1659 zbudowali oni drewniany klasztor na Górze św. Anny. W latach 1671-1673 na miejscu starego zbudowano nowy kościół w stylu barokowym fundacji hrabiego Gaschina. W latach 1733-1749 powstał murowany zespół klasztorny, do którego w 1768 dobudowano Rajski Plac (dziedziniec arkadowy), na którym obecnie stoi 15 stuletnich konfesjonałów. Jednocześnie w 1754 na kościele dobudowano sygnaturkę. W latach 1700-1709 wybudowano z fundacji hrabiego Gaschina 33 kaplice kalwaryjne, na południowo-wschodnich stokach góry. Zaprojektował je opolski architekt Domenico Signo. Nominalnie były własnością parafii w Leśnicy, faktycznie nie były użytkowane aż do 1763, kiedy kalwarię przejęli zakonnicy z Góry św. Anny i podjęli działania by uczynić je miejscem pielgrzymowania. W okresie 1756-1764 odnowiono stare kaplice, dobudowano cztery nowe, w 1764 uzyskano odpust papieski dla kalwarii. W roku 1766 r. O. Stefan Staniewski opracował program odprawianych na kalwarii nabożeństw, a teksty modlitw i pieśni umieścił rok później w polskim modlitewniku O. Wacław Waxmański. W dniu 12 września 1779 r. wyruszyła z Bytomia na Górę Św. Anny pierwsza śląska pielgrzymka, zapoczątkowując ruch pielgrzymkowy do sanktuarium. W związku ze wzrastającą ilością pielgrzymów kościół przebudowano w 1781 pod kierunkiem architekta ze Strzelec Opolskich Christopha Worbsa, który w latach 80 XVIII wieku kierował także renowacją i przebudową kalwarii (dodano m.in. kolejną kaplicę, kilka innych drewnianych zamieniono na murowane). W 1810 klasztor uległ kasacji, a franciszkanów wysiedlono. Zakonnicy powrócili w 1860, odnowili kościół, w 1868 dobudowali wieżę zegarową, jednak w 1875 znów zostali wysiedleni, a klasztor zlikwidowano w związku z Kulturkampfem. Walce o zachowanie klasztoru oraz o roli świątyni dla ludu śląskiego poświęcony jest poemat księdza Bonczyka pt. Góra Chełmska z 1886. Zakonnicy wrócili w 1887 roku. W 1897 powstały oba istniejące dziś neobarokowe ołtarze boczne oraz ołtarz główny autorstwa czeskiego artysty Rajmonda Kutzery (zdemontowany w 1957), a w 1904-1905 znacząco przebudowano klasztor, m.in. jedno ze skrzydeł wg projektu franciszkanina Mansuetusa Fromma OFM[17]. Na przełomie XIX/XX wieku przebywał w klasztorze jako zakonnik Chryzogon Reisch, autor monograficznej pracy o historii tutejszego klasztoru. Pod koniec XIX wieku wykupiono duży kamieniołom nefelinitu tuż za północnym murem klasztoru, zasypano go i w 1912-1913 urządzono plac modlitewny i grotę na wzór groty z Lourdes projektu Bauma. W okresie 1913-1916 w 14 małych bocznych grotach zbudowano tam stacje Męki Pańskiej, częściowo fundowane przez rodziny poległych w I wojnie światowej. W 1928-1938 zbudowano na południe od klasztoru wielki Dom Pielgrzyma. W 1939 r. Niemcy zabronili odprawiać w klasztorze msze w języku polskim, a 13 listopada 1940 roku wyrzucili franciszkanów z klasztoru, oddając budynek Niemcom z Rumunii, niszcząc przy okazji bibliotekę klasztorną, skuwając polskie napisy i konfiskując zbiory muzeum klasztornego. W czasie wojny, Niemcy aresztowali gwardiana Bonifacego Wiesiołka. W okresie 1957-1963 Josef Mitschke dokonał gruntownej przebudowy wnętrza kościoła w stylu neobaroku, wykonując neobarokowe sztukaterie, malowidła ścienne i główny ołtarz, a w 1992 jego syn Georg zbudował neobarokowy prospekt organowy. W roku 1949 miał miejsce zjazd kapłanów z udziałem prymasa Stefana Wyszyńskiego, a w 1983 świątynię odwiedził papież Jan Paweł II. Na jego cześć po stronie północnej bazyliki postawiono w 2000 pierwszy w woj. opolskim pomnik Jana Pawła II będący kopią monumentu z Płocka, autorstwa Zemły
Zabytki na terenie Góry Św.Anny:
-kościół pw. św. Anny, z 1490 r., 1665 r., XVIII w.,
-klasztor, z l. 1730-1749, 1905 r.,
-dziedziniec krużgankowy, z XVIII/XIX w.,
-26 kaplic Drogi Męki Pańskiej i Dróżek Matki Boskiej, z XVIII w.,
-sześć kaplic maryjnych, z XVIII w.,
-kaplica pw. św. Józefa, z poł. XVIII w.,
-mogiła powstańców śląskich,
-dwie mogiły żołnierskie,

Nieopodal bazyliki św. Anny znajduje się Grota Lurdzka, która została ukończona w 1914 roku. Została wzniesiona dzięki wysiłkom Karola Bauma. Wcześniej w miejscu tym działał kamieniołom bazaltu, stąd charakterystyczne pozostałości objawiające się widocznymi wokół skałami.
Wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu całą Grotę Lurdzką otoczono 14-stoma kaplicami skalnymi, które tworzą kolejne stacje drogi krzyżowej. Wewnątrz tych kaplic umieszczono płaskorzeźby, które zostały wykonane z kamienia wapiennego, przez pochodzącego z Badenii rzeźbiarza Morodera.
Ponieważ kościół św. Anny nie jest w stanie pomieścić wielu tysięcy pielgrzymów, główne uroczystości często mają swoje miejsce właśnie w malowniczo usytuowanej Grocie Lurdzkiej.


Góra Św. Anny: amfiteatr i w tle pomnik czynu powstańczego

Historia Zamku w Mosznej:
Moszna położona jest na szlaku komunikacyjnym łączącym Prudnik z Krapkowicami. Nazwa wioski pochodzi prawdopodobnie od nazwiska Moschin, rodziny przybyłej do parafii Łącznik w XIV wieku. Jak głosi legenda, Moszna w średniowieczu należała do Zakonu Templariuszy. W roku 1679 właścicielami Mosznej była rodzina von Skall. W 1723 roku po śmierci właścicielki Ursuli Marii von Skall, Moszna przeszła w ręce jej kuzyna nadmarszałka dworu Fryderyka Wielkiego – Georga Wilhelma von Reisewitz. Z tego okresu pochodzi pałac – środkowa część dzisiejszego zamku. W roku 1771 rodzina von Reisewitz straciła Moszną, a majątek został zakupiony na licytacji przez Heinricha Leopolda von Seherr-Thossa – którego rodzina posiadała również na własność zamek i dobra w niedalekiej Dobrej. W 1853 roku Karl Gotthard Seherr-Thoss sprzedał Mosznę Heinrichowi von Erdmannsdorfowi, który zbył ją w 1866 roku Hubertowi von Tiele-Winckler z Miechowic.Jego syn Franz Hubert był pomysłodawcą i budowniczym zamku, wzniesionego po tym, jak w 1896 roku częściowo spłonął barokowy pałac. Dziadek Franza Huberta, Franz Winckler pracował jako górnik w kopalni w Miechowicach. Po śmierci żony i właściciela kopalni ożenił się z bogatą wdową po nim – Marią Aresin. W 1840 roku król pruski nadał mu tytuł szlachecki. Dziedziczką fortuny była jego córka Valeska, która w 1854 roku wyszła za mąż za Huberta von Tiele i to on zakupił w 1866 roku Mosznę. Po małżeństwie używają połączonego nazwiska – Tiele-Winckler. Hubert zmarł w 1893 r. a majątek po nim przypadł, zgodnie z zasadą majoratu, najstarszemu synowi – był nim wspomniany Franz-Hubert. W 1895 wszedł w szeregi arystokracji dzięki tytułowi hrabiowskiemu, nadanemu mu przez cesarza Wilhelma. W rok później, po pożarze, odbudował on i rozbudował swoją siedzibę. W 1904 a później 1911 i 1912 hrabiego odwiedził władca Niemiec, przybywając na polowanie i to dla niego wybudowano, w latach 1911 – 1913 skrzydło zachodnie. Syn Franza-Hubert, Claus-Peter w okresie międzywojennym przehulał część fortuny przodków. Umierając bezdzietny, usynowił swojego kuzyna, którego syn miał dziedziczyć majątek i tytuł hrabiowski. Jego rodzina mieszkała do końca wojny w zamku Moszna uchodząc do Niemiec przed nadchodzącą armią czerwoną. Po wojnie losy zamku układały się różnie – od 1972 roku funkcjonuje jako szpital leczenia nerwic. Moszna - Zamek, zgodnie z fantazją Franza-Huberta, ma 365 pomieszczeń i 99 wież z których słynie. Niespotykana architektura zamku przyciąga rokrocznie rzesze turystów.


Zamek w Mosznej